Khulan Jugder

Илүү сайханд, илүү өндөрт, илүү ихээр тэмүүлнэ
Дагах

Өрнө дорныг холбосон өгөөмөр сэтгэлт түмэн - 4



By  Khulan Jugder     8:01 AM    Labels:, 
   Ногоон Бурсад нэг өдөр

       За ойрын хэд хоног блогоороо шагайлгүй нам гүм байлаа. Арал дээр яг ингээд л хэд хоног амьдралаас тасарсан юм шүү дээ. Өдөр нь эрэг дээр хэвтээд, орой нь жижиг арлынхаа ганц гудмаар зугаалаад л.

Авша арал үнэхээр зугаа цэнгэлийн газар байсан. Гудамжинд нь тоолж үл барам шөнийн клуб, зоогийн газрууд хаяа дэрлэнэ. Үүдээр нь явахад бас л чангаана. Хөгжилтэй нь, намайг биш ээжийг дуудаад ороё гээд л. Ээжийгээ таныг надаас залуу гэж хараад дуудаад байна гээд "хөөргөх" гэтэл "Үгүй ээ. Чамайг дуудахад би үгүй гэвэл тэгээд дуусаа. Харин би орчихвол чи орохоос өөр аргагүй шүү дээ" гэдэг байгаа. :-)

Орой буудалдаа орохдоо хоёулаа Турк шар айраг амсч үзлээ. Энд Efes-ийн Pilson-оос өөр шар айраг үгүй. Арга ч үгүй биз, дэлхийд шар айраг үйлдвэрлэлээрээ Efes 12 дугаарт, Европт тавдугаарт ордог бөгөөд Туркийн зах зээлийг "атгасан" үйлдвэр юм билээ. Нэрний хувьд эртний Грекийн нийслэл Ephesus хотыг Туркчууд Эфес гэдэг байж. Дэлгүүрээс шар айраг авахад бидэн шиг ил бариад явах хүн ховор. Учир нь мусульман шашинтнууд "уг номондоо" бол согтууруулах ундаа хэрэглэх хориотой. Гэхдээ энэ хүмүүс "Раки" гэх архиараа алдартай. Усан үзмийн хаягдлаас гаргаж авсан энэ архиа усаар шингэлж, сүүн цагаан өнгөтэй болгоод ууна. Тийм ч учраас үүнийг "Арслангийн сүү" гэдэг юм билээ. Сонирхолтой нь, туркээр арсланг аслан гэнэ. Ер нь турк хэлэнд цэцгийг чичэг гэхчлэн монголтой төстэй үг олон сонсогдсон.
   Шинэ өдрийг үүрийн таван цагт угтлаа. Учир нь энэ өдөр зургаан цагаас Туркийн дөрөв дэхь том хот Бурсаг зорих байсан юм. Түм бужигнаж байдаг арал эзгүй бөгөөд намуухан ахуйд усан онгоцонд сууж одлоо. =D Эцсийн зогсоол маань Эрдек гэх арал боловч усан онгоц замаараа хоёр, гурван арлаар дайрч зорчигч аваад, буулгаад л автобус шиг явж байсан юм. Ингээд үдийн алдад Эрдек аралд ирээд, дахиад хот хоорондын автобусаар Бурса руу явлаа. Замдаа цонхоор харахад байгаль нь монголтой төстэй ч юм шиг санагдав.

Замдаа дайрсан арал :-)

Хот хоорондын автобус
Эрдект буугаад Бурса орох замд
   Бурсад ирэхэд тайван, амгалан сайхан мэдрэмж төрж байв. Танил харагдсан хаяг гэвэл Hyundai автомашины үзэсгэлэн, худалдааны төв байсан юм. Энд Hyundai-Accent-ийн шинэ загварын такси монголын "золби шар"-тай адилхан хурдална. Сүлжээд л, гишгээд л. Орой нь Бурса хотын шинэ шилэн барилгатай нэр нь үл мэдэгдэх Плазагаар орлоо. Бараг бүх дэлгүүрийн үүдэнд Indirim гэсэн бичиг байсан нь хямдрал гэсэн үг аж. Европын жишгээр дэлгүүрүүд намар цагийг угтаж зуны бараандаа хямдрал зарласан нь энэ. Гэхдээ манайх шиг 10-50 хувь биш 60-70 хувь байсан юм.
  Маргааш нь бас л өглөө эртлэн босоод Улудага ууланд гарахаар явлаа. Урьд нь ийм нэртэй олон төрлийн цэвэр ус харж байснаа бодвол энэ уул Туркт их алдартай бололтой. Харамсалтай алдартай энэ ууланд дүүжингээр гарах бөгөөд нэг удаад 10 гаруйхан хүн багтаах энэ дүүжинд суухын тулд 2 цаг гаруй дугаарласан юм.
Байшин дотор дахиад дүүрэн хүн дугаарласан байлаа.
Харин дүүжинд суугаад доош харвал хотын байдал гайхалтай харагдаж байлаа.

Үүлтэй тэнгэрийн доор, үлэмж уулын оройд гарч ирмэгц дахиад бяцхан хот угтав уу гэлтэй. Зочид буудал, морь унах газар, дэлгүүр, хоолны газар гээд бас л бүх төрлийн үйлчилгээ байв. Хамгийн содон нь махаа сонгоод, гадаа шарж идэх байсан юм. Ингээд нэг таваг дүүрэн мах 50 лир / бараг 50 мянган төгрөг/-ээр аваад ширээндээ суулаа. Бүх хачир нь дагалдаад ирж байна. Махаа шарах зуур маш их даарлаа. 30 хэмийн халуунаас хэдэн хэмтэй уулын оройд гарч ирснээ ч мэдсэнгүй. Ядаж халуун цай уух гэтэл байхгүй хэрнээ, халуунд хайгаад олдоггүй цэв хүйтэн ундаа төрөл бүрээрээ байсанд хэлэх ч үггүй боллоо.

Бурсагийн тоор Туркт хамгийн амттай нь
    Үдийн хоол амттай байсан ч даарсандаа болоод төд удалгүй Уладагаас уруудсан юм. Гайхалтай нь буухдаа дүүжинд суухын тулд ирснээсээ удаан хугацаагаар дугаарлав. Өдрийн талыг дугаарлаж өнгөрүүлээд, уулын орой дээр мах шарж идсэн тэмдэглүүштэй үйл явдлаар энэ өдрийг үдлээ. Мэдээж орой нь Бурса хотын төвөөр үдшийн зугаалга хийсэн. Монголын хүн амаас ч олон оршин суугчтай энэ хот Туркийн аж, үйлдвэрийн төв гэгддэг. Түүнчлэн Османы үеэс олон тооны цэцэрлэгт хүрээлэн, ногоон байгууламжаараа алдартай байсан тул Туркчууд "Ногоон Бурса" гэдэг юм билээ. Улудага уулын энгэрт орших энэ хотын иргэд боловсролын түвшинээрээ улсдаа тэргүүлдэг бөгөөд Улудага их сургууль анагаах ухааны чиглэлээр сургалт сайтад тооцогддог.

About Khulan Jugder

Khulan Jugder has been working as a freelance journalist for 5 years. She usually writes reviews about films, albums or media and articles about social issues as well.

4 comments:

  1. Яараад гялс биччихсэн чинь, жоохон халтуурны болчиохоо юу даа :P

    ReplyDelete
  2. Za setgeleeree bol Turk ywaal irlee.Hehe. Unshihad amttai bnaa.

    ReplyDelete
  3. udahgui Bursa orno eniig unshad yamarhu gazar baidag talaar tosoololtei bolchloo shu tnx ;)

    ReplyDelete
  4. Баярлалаа, аян замд тань сайн сайхныг хүсье! :)

    ReplyDelete