Таван давхар энэ байшингийн давхар бүрт жижиг танхимууд байх ба эхлээд Энди Вархолын бүтээлүүдтэй танилцахаар ороход хамгийн олон хүнтэй байв. Арга ч үгүй, биз. Гэхдээ миний хувьд түүнийг "агуу", "гайхалтай" гэж дам сонсч бишрэхээс нэг зургийг нь тогтоод харсан нь үгүй. Тийм ч болоод үзэсгэлэнд явна гэхээс, бүтээлийг нь үзнэ гэхээр нэг их том үйл хийх гэж байгаа хүн шиг баяр төрөөд байсан юм. Ерөнхийдөө 1950-аад сүүлч үед Их Британи, Америкт "поп арт" урсгал хүч түрэх болж, түүний гол төлөөлөл нь Энди Вархол гэдэг. Түгээмэл соёл буюу popular culture /pop art/ гэдэг утгаараа олон нийтэд хэдийнэ танигдсан, түгээмэл зүйлсийг шинээр харж, өөр өнцгөөс дүрсэлсэн нь файн артыг л урлагт тооцдог тухайн үед цоо шинэ зүйл байсан нь дамжиггүй. Түүнчлэн Вархолын "People in the street" зэрэг цуврал бүтээлүүдийг нь харах нь ээ, хот, урбан стиль, орчин үе зэрэг үгийг түүний нэрээс салгах боломжгүй юм гэж бодож байлаа. Үүнтэй холбоотой дүр дүрслэл, утга санааг жинхэнэ урлагийн тавцанд гаргаж ирсэн нь түүнд мэхийх шалтгаан ажээ.
Мөн Вархол нэгэнтээ "Би машин болмоор байна" гэсэнчлэн тэрбээр 1976 онд 35мм-ын "Minox" камер авснаасаа хойш өдөрт 30 гаруй зураг дарж амьдралынхаа үнэ цэнэтэй хором, мөчүүдийг үлдээжээ. Тэгвэл энэ үзэсгэлэнд бидний хэдийнэ мэдэх Эльвис, эсвэл шөлний лаазны зургаас илүү тэдгээр өдөр тутмын амьдралынхаа өнгийг буулгасан 50 гаруй зургийг нь оруулснаар Энди Вархолыг танихад илүү дөхөм болсон байна. Нөгөө талаар баримтат гэрэл зурагт илүү сонирхолтой миний хувьд 60, 70-аад оны нийгмийн амьдрал, диско эрин, гей парад гээд цаг үеийн гэрч болсон зургууд нь сонирхолтой байсан.
 |
| Европоор өртөөлөх энэ төсөл Лондонгоос нээлтээ хийсэн нь үзэсгэлэнгийн дийлэнх зураг Лондон, мөн Швейцарь, Нью-Йоркийг харуулсантай холбоотой болов уу гэж таав. |
Дараачийн танхимд Виллиам Берроузын зургуудыг дэлгэжээ. Бичгийн хүн гэдгээрээ алдаршсан түүний гэрэл зургууд миний хувьд танил биш ч гэлээ, мөн л үзүүштэй. Түүнийг бит шүлэгчдийн адил үргэлжилсэн үгийн зохиол, бүтээлийг нь ч бит хэлбэрийн буюу beat novelist гэж тодорхойлсон байхыг уншсан. Тиймдээ ч найз нөхөд, амрагуудынхаа төдийгүй өөрийнхөө ч зургийг олонтаа буулгаснаас нь тухайн үед Америкт алдаршиж байсан бит уран бүтээлчдийн амьдралын хэв маягийг харж болно. Нөгөөтэйгүүр, тагтан дээрээсээ авсан гудамжны дүрслэл, автомашины ослын цуврал зэргээс нь Берроузын оюун санаа хаана хэрэн явж, юуг "эрж, хайж" вэ гэдгийг мэдэрч болмоор. Түүнчлэн "Towers Open Fire" зохиолоор нь хийсэн богино хэмжээний киног үзэж тухлаад, түүний талаарх ном, сэтгүүлийг уншиж суух боломжтой. :)
Берроузын зургийн онцлог нь тэрбээр cut up буюу зургийг тасдаад эргэж зохион байгуулах байдлаар зохиомжилдог байсан юм билээ.
"Миний бодлоор сонин унших хамгийн сайн арга бол мөр хоорондыг унших. Сониноо тасдаад эх бичвэрүүдийг эргэн нийлүүлж, зохиомжил. Тэндээс л чи жинхэнэ утгыг танина.
Чи хэн нэгнийг, юмс үзэгдлийг хараад таньж, ойлгох чадвартай ч яг тийм гэдэгт итгэлтэй байна уу? Энэ асуултыг өөртөө тавьж бай. Юу гэж хариулахаа бодож эхлэхэд л шинэ, сэргэг байдлыг мэдрэх болно. Бидэнд энэ л хэрэгтэй шүү дээ." - Виллиам Берроуз
 |
| Үзэсгэлэн дэх цорын ганц өнгөт зураг; TIME сэтгүүлд Берроузын "Naked Lunch" бүтээлийн талаар хэвлэгдсэн нь түүнийг ингэж хадгалахад хүргэжээ. |
"The Elephant Man", "Blue Velvet" эсвэл олон тооны богино хэмжээний кино гээд Девид Линчийн аль нэг бүтээлийг та мэдэх бол тавдугаар давхрын энэ танхимд ороход тэр нууцлаг гэмээр уур амьсгал "дотноор" угтана. Герман, Польшоор болон Лондон, Нью-Йоркоор явахдаа авсан зөвхөн үйлдвэрийн орчмын гэрэл зургуудыг энд түүний бүтээсэн басс ихтэй дуу, хөгжимтэй сүлэн байрлуулсан. Гэрэл, сүүдрийн харьцааг нарийн мэдэрч, контраст ихтэй дарсан зургууд нь готик стилийн санагдаж ч мэднэ.
Энэ бүх зургуудаас зөвхөн үйлдвэрийн орчныг биш хүн төрөлхтөнийг харж болно гэж Линч тайлбарлажээ. Тэдгээр нь хүмүүс бидний бүтээл бөгөөд харуй бүрий, өргөн өнцөг, яндангаас уугих утаа, тоосго, шил, модон шал... Энэ зуурт үйлдвэрлэл өрнөж, тэнд нэг буланд гэмт хэрэг үүрлэж, ханан дахь хэн нэгний гар бичвэр болгоомжтой байхыг сануулна...
Линчийн гэрэл зургууд ихэвчлэн эмэгтэй хүний нүцгэн гоо үзэсгэлэнг харуулсан байдгаас тэр үү, энэ үйлдвэрүүдийн зураг "харь", хол мэт санагдах ба кино дэлгэцийн цаанаас ч Линчийн ийм бүтээлийг харах аргагүй. Гэхдээ ерөнхий уур, амьсгалыг ажваас Девид Линч энд байгааг эрхгүй мэдэрнэ.
 |
| Девид Линчийн зургуудыг үзэхэд танхимын цонхоор ийм дүр харагдаж байналээ. |
Share On
No comments:
Post a Comment